Wednesday, November 19, 2025
spot_img
spot_img

ऊर्जा क्षेत्रमा महिलाको सहभागिताः नीति, लगानी र संरचनागत परिवर्तन आवश्यक

काठमाडौँ । देशका ठूला–ठूला जलविद्युत् आयोजनामा महिलाको उपस्थिति अझै अत्यन्त न्यून देखिन्छ । कामको प्रकृति, कठिन भूगोल, लामो समयसम्म परिवारबाट टाढा बस्नुपर्ने वातावरण र प्राविधिक दक्षता आवश्यक हुने चुनौतीका कारण ऊर्जा क्षेत्रमा महिलाको सहभागिता न्यून देखिएको हो । आयोजनाहरूले विभिन्न रिक्त पदहरूका लागि कर्मचारी माग गर्दा पनि महिला आवेदन अत्यन्त न्यून आउने गरेको जलविद्युत् प्रवर्द्धकहरू बताउँछन् । ‘काम गर्न कठिनाइ छ, साइटमा सुरक्षाको व्यवस्था कमजोर हुन्छ भन्ने धारणा पनि छ, अर्को प्रमुख कारण भने लगानी गर्न नसक्ने अवस्थाले हो,’ स्वतन्त्र…

१७ वर्षपछि सपना पूरा: थन्किएर बसेको दरमखोला अब व्यावसायिक उत्पादनमा

काठमाडाैँ । बागलुङमा झण्डै १७ वर्षसम्म कागजमै थन्किएको दरमखोला जलविद्युत् आयोजना अन्ततः व्यावसायिक उत्पादनमा प्रवेश गरेको छ । विसं २०६५ मा निर्माण गर्ने योजना बने पनि विभिन्न व्यवस्थापकीय, आर्थिक र ठेकेदार चयनसम्बन्धी जटिलताले थिचिएको यो आयोजना विसं २०७७ मा निर्माणमा गएकाे थियाे । अहिले भने चार वर्षको लगातार निर्माणपछि आयोजना पूर्ण क्षमतामा उभिएको छ । गलकोट–८ काँडेबासमा ड्याम र मनेवापाटा (पश्चिमतर्फ ४.५ किमी) मा पावरहाउस निर्माण गरिएको यस आयोजनाले आइतबारदेखि व्यावसायिक उत्पादन औपचारिक रूपमा सुरु गरेको हो । गत असोज…

ऊर्जा क्षेत्रमा महिलाको सहभागिताः नीति, लगानी र संरचनागत परिवर्तन आवश्यक

काठमाडौँ । देशका ठूला–ठूला जलविद्युत् आयोजनामा महिलाको उपस्थिति अझै अत्यन्त न्यून देखिन्छ । कामको प्रकृति, कठिन भूगोल, लामो समयसम्म परिवारबाट टाढा बस्नुपर्ने वातावरण र प्राविधिक दक्षता आवश्यक हुने चुनौतीका कारण ऊर्जा…
Latest
Recommended
spot_img

दूधकोशीकाे वित्तीय व्यवस्थापन तत्काल टुंगो लगाउन घिसिङको आग्रह

काठमाडाैँ । ऊर्जा, जलस्रोत तथा सिँचाइ, भौतिक पूर्वाधार तथा यातायात र शहरी विकासमन्त्री कुलमान घिसिङले ६७० मेगावाटको दूधकोशी जलाशययुक्त जलविद्युत आयोजनाको वित्तीय व्यवस्थापन तत्काल टुंगो लगाउन एशियाली विकास बैंक…

जलविद्युत् विस्तारमा चिलिमेको आक्रामक मोड, करिब ६ सय मेगावाटका आयोजना सक्रिय

काठमाडौँ । जलविद्युत् क्षेत्रमा स्थापनाकालदेखि नै रणनीतिक भूमिका खेलेको चिलिमे हाइड्राे पावर कम्पनी लिमिटेड पछिल्ला वर्षहरूमा जलविद्युत् विस्तारमा आक्रामक रुपमा उत्रिएको छ । सहायक कम्पनीको संरचना बलियो बनाउँदै कम्पनीले…
spot_img

नबिल बैंकले व्यवसायिक क्षेत्रका लागि ‘सस्टेनेबल सोलार इनर्जी लोन’ सार्वजनिक

काठमाडाैँ । नबिल बैंकले कर्पोरेट तथा व्यवसायिक संस्थाहरूलाई लक्षित गर्दै नयाँ ‘नबिल सस्टेनेबल सोलार इनर्जी लोन’ योजना सार्वजनिक गरेको छ । बैंकले सार्वजनिक गरेको सूचना अनुसार, यस योजनामा १०० प्रतिशतसम्म परियोजना…

देशभर साढे चार लाखभन्दा बढी घरायसी बायोग्यास जडान

काठमाडौँ । देशभर हालसम्म ४ लाख ५६ हजार ७६६ घरायसी बायोग्यास प्लान्ट जडान गरिएको छ । वैकल्पिक ऊर्जा प्रवर्द्धन केन्द्र(एईपीसी) ले वैकल्पिक ऊर्जाको उपयोगलाई…

सौर्य तापीय मार्गचित्रले २०२५ सम्म १,३८३ मेगावाट थर्मल प्लान्ट स्थापना गर्ने लक्ष्य

काठमाडौँ । वैकल्पिक ऊर्जा प्रवर्द्धन केन्द्र (एईपीसी) र एकीकृत पर्वतीय विकासका लागि अन्तर्राष्ट्रिय केन्द्र (इसिमोड)ले संयुक्त रूपमा तयार पारेको ‘सौर्य तापीय मार्गचित्र तथा कार्यान्वयन…

अन्तरवार्ता

‘हिमालयन हाइड्रो एक्स्पो सबैका लागि सम्पर्कको विन्दु बन्नेमा विश्वस्त छौ’

नेपालको विद्यमान जलस्रोतको उपयोग गरी विद्युत् उत्पादनमार्फत वार्षिक खर्बौ रुपैयाँमा भइरहेको पेट्रोलियम पदार्थको आयातलाई विस्थापित गर्ने सरकारी लक्ष्य छ । विश्वका कैयौँ देश ऊर्जा…

‘एक्स्पोमा ऊर्जासँग सम्बन्धित सबै पक्षलाई एकै ठाउँमा ल्याएर सहकार्य गर्न सक्ने वातावरण निर्माण हुन्छ’

नेपालमा पछिल्लो समय ऊर्जा क्षेत्रमा काम गर्ने कम्पनी निकै भइसकेका छन् । ऊर्जासँग प्रत्यक्ष जोडिएर काम गर्ने निजी तथा सरकारी कम्पनी, व्यक्ति र सर्वसाधारणलाई…

अन्तरवार्ता

लगानी सम्मेलनलाई सफल बनाउन हाइड्रो एक्स्पोले महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्छ–सुशिल भट्ट

काठमाडौँ । नेपाल सरकारले निर्धारण गरेको लक्ष्यलाई पूरा गर्न, आन्तरिक खपत वृद्धि गर्न तथा ऊर्जा क्षेत्रमा आएको नयाँ प्रविधिको प्रर्दशनी गर्न यही बैशाख १२…

‘लगानी सम्मेलनलाई सफल बनाउन हाइड्रो एक्स्पोको महत्वपूर्ण भूमिका हुन्छ’

नेपाल सरकारले निर्धारण गरेको लक्ष्यलाई पूरा गर्न, आन्तरिक खपत वृद्धि गर्न तथा ऊर्जा क्षेत्रमा आएको नयाँ प्रविधिको प्रर्दशनी गर्न आगामी बैशाख १२ गतेदेखि १४…
spot_img

सुनकोशी मरिण डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजनाः ३ वर्षमा १० प्रतिशत भाैतिक प्रगति

काठमाडाैँ ।  राष्ट्रिय गौरवको सूचीमा रहेको सुनकोसी मरिण डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजना निर्माणका लागि ठेकेदार कम्पनी पटेल-रमण जेभीसँगको ठेक्का सम्झौता तोड्ने प्रक्रिया अगाडि बढाइएको छ…

महाकाली सिँचाइ आयोजना तेस्रो चरणको प्रगति २७ प्रतिशतमै सीमित

काठमाडाैँ । कञ्चनपुर र कैलालीको ३३ हजार ५२० हेक्टर क्षेत्रफलमा सिँचाइ सुविधा पुर्‍याउने लक्ष्यसहित १८ वर्षअघि सुरु गरिएको महाकाली सिँचाइ आयोजना तेस्रो चरणको प्रगति…
spot_img

वीरगञ्ज नाकाबाट ६८ करोड ५ लाखकाे २२९ विद्युतीय सवारी आयात 

काठमाडाैँ । विद्युतीय सवारीसाधन आयातमा वृद्धि भएको छ । चालु आवका तीन महिनामा वीरगञ्ज नाका हुँदै रु ६८ करोड ५ लाख मूल्यका दुई सय…

वीरगञ्जमा दिपलको टेस्ट ड्राइभ र एक्सचेन्ज हुँदै

काठमाडाैँ । वीरगञ्जमा दिपलको नयाँ स्टेट अफ आर्ट सोरुम शुभारम्भ हुने अवसरमा एमएडब्लु वृद्धिले असोज ३० गते देखि चारदिने टेस्ट ड्राइभ र एक्सचेन्जको…
spot_img

सम्पादकीय

विद्युत् प्राधिकरणको बहिर्गमनले डोर्याएको मन्त्रालयको बाटो

‘कुलमान घिसिङ’ जो नाम नै काफि छ । नेपाल विद्युत् प्राधिकरणमा लगभग दुई कार्यकाल बिताएका घिसिङ एक कुशल प्रशासक मात्र भएनन्, देशलाई अध्यारोबाट मुक्त बनाई उज्यालोको ज्योति छर्ने उज्यालोका सम्बाहकका रूपमा पनि सम्पूर्ण नेपालीहरू माझ परिचित भए । दिन रात नभनि देशका लागि गरेको उनको योगदानकै कारण हरेक नेपालीको मनमा बस्न सफल भए । यहि सफलताको प्रतिकका रूपमा जनमानसले देख्न चाहेको अनुहार अहिले राज्यको मुख्य मन्त्रालयहरू हाँक्न पुगेका छन् । ‘जेन–जी’ युवा पुस्ताहरूले देशमा भई रहेको चरम भ्रष्टाचारको विरोधमा अधिराज्यभर गरिएको विरोध तथा आन्दोलनपश्चात सरकार ढल्नु र कुलमान घिसिङ जस्ता कुशल व्यक्तित्वहरूले अवसर पाउनु देश र जनताका लागि फाइदाजनक नै हो । प्राधिकरणमा घिसिङ प्रबेश गर्दा देश लोडसेडिङको चरम मध्य विन्दुमा थियो । जब उनले पदभार ग्रहण गरे सोहि दिनबाट उनले देशलाई लोडसेडिङ मुक्त बनाउने प्रण गरे । फलस्वरुप उनको योजना सफल हुँदै गयो । घिसिङ र उनको टिम हातमा हात मिलाएर अघि बढ्दा वर्षेनी घाटामा गइरहेको प्राधिकरण एकाएक फाइदामा गयो । जुन…

आयोजनाको इआईए खारेजीको लागि मुद्दा दायर हुनु कतिको जायज ?

जलविद्युतलाई नेपालको समृद्धिसँग जोडेर हेर्ने गरिएको छ । यतिबेला विश्व नै ऊर्जामय बन्दै गइरहँदा बिजुली बेचेरै विश्वका कैयौँ देश समृद्ध बनेका छन् । नेपालले पनि ६ हजारभन्दा बढी खोलानदीको पानीबाट विद्युत् निकालेर बिक्री गर्न सके आर्थिक अवस्था सुधार हुन्छ । पेट्रोलियम तथा इन्धनको खरिदकै कारण वार्षिक २ खर्ब रुपैयाँ भन्दा बढीले भइरहेको व्यापार घाटालाई बिजुलीले विस्थापन गर्ने सरकारी लक्ष्य छ । यसका लागि जलविद्युत् महत्वपूर्ण छ । तर, पछिल्लो समय जलविद्युत्, लगानीकर्ता र ऊर्जा उद्यमीको प्रवर्द्धनकाे सट्टा निरुत्साहन हुने किसिमको कामहरू भइरहेको देखिन्छ । लाइन्सेन्स तथा इआईए खारेज गर्ने, मुद्दा हाल्ने लगायतका प्रवृत्तिले प्रवर्द्धकहरूको मनोबल घट्दै गएको स्वतन्त्र ऊर्जा उत्पादकहरूको संस्था, नेपाल (इप्पान) ले जनाएको छ । सरकारले सन् २०३५ मा २८ हजार ५ सय मेगावाट विद्युत् उत्पादन गर्ने लक्ष्य निर्धारण गरेको छ । तर, अर्को यस्तो जमात छ जहाँ पाइसकेको लाइसेन्स खारेजीको माग गर्दै आएको छ । सरकारले काम नगर्ने, लाइसेन्स होल्ड गरेर राख्ने आयोजनाको लाइसेन्स त खारेज गरेकै छ ।…